Thi Đấu Karate (Karate Competition)
Thi đấu Karate là sân chơi để các võ sinh thể hiện kỹ thuật, tinh thần thượng võ và rèn luyện bản thân. Có 3 nội dung chính:
1. KUMITE (Đối kháng)
Là một phần quan trọng trong Karatedo, có nghĩa là “giao đấu” hoặc “đối kháng”. Đây là hình thức thực chiến giữa hai võ sinh, giúp áp dụng các kỹ thuật cơ bản (Kihon) và bài quyền (Kata) vào tình huống thực tế.
Mục đích: Ghi điểm bằng các đòn tấn công hợp lệ vào vùng cho phép.
Chi tiết:
-
- Vùng tính điểm:
- 1 điểm (Yuko): theo bộ thủ thuận ( thường tay trái và chân trái phía trước, tay phải và chân phải phía sau hai chân đứng khoảng cách vừa phải thoải mái) và tay trước có thể đánh vào phần mặt không chạm hoặc chạm nhẹ tùy theo lứa tuổi, tay sau có thể đánh vào vùng cằm, mặt giống tay trước và vùng thứ 2 mà phần bụng hoặc lưng, lườn.
- 2 điểm (Waza-ari): Đòn đá mawasi vào phần bụng hoặc lưng, mageri và yuko vào phần bụng.
- 3 điểm (Ippon): Đòn đá mawasi và yaku vào phần đầu có thể không chạm hoặc chạm nhẹ vào vùng đầu tùy theo lứa tuổi hoặc đòn quật ngã + đánh hợp lệ
- Luật cơ bản:
- Không đánh mạnh vào vùng mặt, không đánh vào hạ bộ, khớp, gáy.
- Thời gian: thời gian thi đấu thường sẽ dựa vào quy mô giải, lứa tuổi tham gia và giới tính của các vận động viên : các mốc thời gian cho một trận đấu 3 phút, 2 phút, 1 phút 30 giây, 1 phút.
- Phải kiểm soát lực (không gây chấn thương)
- Tôn trọng đối thủ: Cúi chào trước và sau khi đấu
- phải có tinh thần xây dựng trận đấu, pair play: không được chạy, câu giờ, không được cười đùa nói chuyện, không ăn vạ, không được cố ý triệt hạ, không nói tục chửi thề hay tỏ thái độ không tôn trọng trọng tài và đối thủ
-
Lợi ích của kumite
- Rèn phản xạ và khả năng phán đoán – Học cách đọc đòn tấn công của đối phương.
- Áp dụng linh hoạt kỹ thuật – Kết hợp Kihon và Kata vào thực chiến.
- Phát triển tâm lý vững vàng – Giữ bình tĩnh dưới áp lực.
- Tăng cường thể lực và tốc độ – Di chuyển nhanh, đòn thế mạnh mẽ, dứt khoát.
- Học tinh thần võ đạo – Tôn trọng đối thủ, kiểm soát sức mạnh.
- Vùng tính điểm:
2. KATA (Bài quyền)
Trong Karate, “kata” (型 hoặc 形) là một chuỗi các động tác được quy định trước, mô phỏng các tình huống chiến đấu với đối thủ tưởng tượng. Kata là một phần quan trọng trong việc luyện tập Karate, giúp người tập rèn luyện kỹ thuật, tư thế, nhịp điệu, hơi thở và tinh thần.
Đặc điểm chính của Kata:
- Kỹ thuật tổng hợp: Bao gồm các đòn đấm, đá, đỡ, di chuyển và thế thủ.
- Ứng dụng thực tế: Mỗi động tác trong kata đều có ý nghĩa tự vệ hoặc tấn công (Bunkai).
- Tinh thần và tập trung: Người tập phải kết hợp kime (dồn năng lượng) và zanshin (cảnh giác).
Một số bài Kata phổ biến trong Karate:
- Shotokan Karate: Heian (Shodan đến Godan), Tekki, Bassai Dai, Kanku Dai, Empi, Jion.
- Goju-Ryu: Sanchin, Saifa, Seienchin, Suparinpei.
- Shito-Ryu: Pinan, Naihanchi, Seipai.
Tiêu chí chấm điểm:
-
Kỹ thuật (70%): Độ chính xác, thăng bằng
-
Tốc độ & nhịp điệu (20%): Mạnh/yếu đúng lúc
-
Biểu cảm (10%): Thần thái, tập trung
Phân loại:
-
-
Kata cá nhân: Biểu diễn 1 người
-
Kata đồng đội: 3 người biểu diễn đồng bộ
-
Mục đích của Kata:
- Rèn luyện kỹ thuật cơ bản.
- Phát triển sự ổn định và sức mạnh.
- Hiểu sâu về nguyên lý chiến đấu.
- Chuẩn bị cho thi đấu hoặc thi lên đai.
Kata không chỉ là bài tập thể chất mà còn là cách truyền thụ tri thức Karate qua các thế hệ. Người tập cần luyện kata với sự chính xác và tâm thế như đang đối mặt với đối thủ thực sự.
3. KIHON(Kĩ thuật cơ bản)
Kihon trong Karate có nghĩa là “kỹ thuật cơ bản” – nền tảng quan trọng nhất để phát triển kỹ năng. Đây là bước đầu tiên mà mọi võ sinh phải thành thạo trước khi học Kata (bài quyền) hoặc Kumite (đối kháng).
Khái niệm Kihon
- Kihon bao gồm các động tác cơ bản như: đấm, đá, đỡ, di chuyển (tấn), và kỹ thuật phối hợp.
- Mục đích:
- Rèn luyện sự chính xác, tốc độ, sức mạnh và cân bằng.
- Xây dựng phản xạ và tư thế vững chãi (Kime – dồn lực).
- Làm nền tảng cho Kata và Kumite.
Các nhóm kỹ thuật Kihon chính
a. Đòn tay (Te-Waza)
- Tsuki (Đấm):
- Oi-Zuki (đấm thẳng tiến).
- Gyaku-Zuki (đấm nghịch).
- Kizami-Zuki (đấm nhanh phía trước).
- Uchi (Đánh):
- Shuto-Uchi (đánh bằng cạnh tay).
- Empi-Uchi (đánh cùi chỏ).
- Uke (Đỡ):
- Age-Uke (đỡ cao).
- Gedan-Barai (đỡ hạ thấp).
- Soto-Uke (đỡ từ ngoài vào trong).
b. Đòn chân (Ashi-Waza)
- Geri (Đá):
- Mae-Geri (đá trước).
- Yoko-Geri (đá ngang).
- Mawashi-Geri (đá vòng cầu).
- Ushiro-Geri (đá sau).
- Tấn pháp (Dachi):
- Zenkutsu-Dachi (tấn trước).
- Kokutsu-Dachi (tấn sau).
- Kiba-Dachi (tấn ngựa).
c. Di chuyển (Unsoku)
- Ayumi-Ashi (bước bình thường).
- Tsugi-Ashi (bước kéo chân).
- Yori-Ashi (di chuyển ngang).
Cách luyện tập Kihon hiệu quả
- Tập chậm và chính xác trước, sau đó tăng tốc độ.
- Giữ hơi thở đúng: Thở ra khi ra đòn, hít vào khi thu về.
- Tập trung vào Kime (dồn lực vào điểm đánh).
- Lặp lại nhiều lần để hình thành cơ bắp ghi nhớ.
Sai lầm thường gặp khi tập Kihon
- Đứng tấn không vững (Dachi yếu).
- Đánh đòn bằng cánh tay mà không xoay hông.
- Nín thở khi ra đòn.
- Không giữ thăng bằng khi đá.
Tầm quan trọng của Kihon
- Người mới: Học Kihon để làm quen với Karate.
- Người cao cấp: Quay lại Kihon để tinh chỉnh kỹ thuật.
- Võ sư: Dùng Kihon để đánh giá trình độ học trò.
Chi tiết:
- Thường thi đấu theo cặp (1 người biểu diễn Kata, 1 người đóng vai đối thủ)
- Chú trọng tính thực dụng của kỹ thuật
- Được tổ chức ở một số giải không chuyên
QUY ĐỊNH CHUNG
- Trang phục: Karate-gi trắng, đai đúng cấp độ
- Bảo hộ: Găng tay, ống chân, miếng bảo vệ răng (với Kumite)
- Tinh thần võ đạo: Cúi chào (Rei), tôn trọng đối thủ
Lưu ý quan trọng:
- Luật thi đấu thường có điều chỉnh về cách tính điểm
- Kata đồng đội thường được đánh giá cao về tính nghệ thuật