Vovinam – Việt Võ Đạo: Môn võ dân tộc đậm chất triết lý và thực chiến

Vovinam – Việt Võ Đạo: Môn võ dân tộc đậm chất triết lý và thực chiến

1. Nguồn gốc & Lịch sử phát triển

1.1. Sáng tổ Vovinam – Võ sư Nguyễn Lộc (1912 – 1960)

  • Võ sư Nguyễn Lộc sinh ngày 8/6/1912 tại làng Hữu Bằng, huyện Thạch Thất, Hà Nội.
  • Năm 1938, ông chính thức công bố môn phái Vovinam (Võ Việt Nam) tại Hà Nội, kế thừa tinh hoa các môn võ cổ truyền Việt Nam (Vật, Võ Bình Định, Võ cổ truyền dân tộc) kết hợp với những kỹ thuật hiện đại.
  • Mục đích ban đầu: Rèn luyện thanh niên Việt Nam về thể chất & tinh thần trong thời kỳ đất nước bị đô hộ.

1.2. Giai đoạn phát triển

  • 1938 – 1945: Phát triển âm thầm trong phong trào yêu nước.
  • 1954: Võ sư Lê Sáng (đệ tử kế thừa) đưa Vovinam vào miền Nam, phát triển mạnh tại Sài Gòn.
  • 1960: Võ sư Nguyễn Lộc qua đời, để lại di chúc phát triển Vovinam thành Việt Võ Đạo (Võ đạo của người Việt).
  • 1964: Hội nghị Vovinam toàn quốc thống nhất hệ thống kỹ thuật, triết lý và đồng phục (võ phục xanh dương, đai vàng viền xanh).
  • Từ 1975 đến nay: Vovinam lan rộng ra thế giới, có mặt tại hơn 60 quốc gia như Pháp, Đức, Mỹ, Ấn Độ, Thái Lan…

2. Triết lý Việt Võ Đạo

Vovinam không chỉ là võ thuật mà còn là một lối sống, dựa trên 3 nguyên tắc:

  1. “Tồn tại – Phát triển”: Người tập phải biết thích nghi, sáng tạo.
  2. “Cương – Nhu phối triển”: Kết hợp giữa cứng rắn và mềm dẻo.
  3. “Võ đạo – Nhân bản”: Lấy con người làm gốc, đề cao đạo đức.

5 đức tính cốt lõi:

  • Nhân (lòng yêu thương)
  • Nghĩa (sống công bằng)
  • Lễ (tôn trọng người khác)
  • Trí (sáng suốt trong hành động)
  • Dũng (dám đương đầu với thử thách)

3. Kỹ thuật đặc trưng

3.1. Đòn tay

  • Đấm thẳng, móc, vòng cầu (tương tự Boxing).
  • Chỏ (cùi chỏ): Đánh ngang, đánh lên, đánh xuống (hiệu quả trong cự ly gần).
  • Lật cổ tay, khóa tay: Dựa trên nguyên lý phản đòn của Judo và Aikido.

3.2. Đòn chân (nổi tiếng nhất)

  • Đá bay (Đá cắt kéo): Nhảy cao, hai chân kẹp vào cổ đối phương quật ngã.
  • Đá phản xạ: Đá tốc độ cao, liên hoàn.
  • Đá vòng cầu (đá móc): Uy lực mạnh, đánh vào đầu hoặc thân.

3.3. Vật – Khóa gỡ

  • Kỹ thuật quật ngã như trong Judo.
  • Khóa siết cổ, khóa tay chân để khống chế đối phương.

3.4. Vũ khí

  • Song đao (dao găm)
  • Kiếm
  • Côn (gậy dài, gậy ngắn)
  • Mã tấu (đao dân tộc)

4. Hệ thống đai & Cấp bậc

  • Tự vệ nhập môn: Đai xanh dương nhạt hơn màu võ phục, một cấp. Đây là đai dành cho môn sinh mới bắt đầu. Danh xưng: Võ Sinh
  • Lam đai: Đai xanh dương, có gạch vàng, ba cấp. Danh xưng: Môn sinh.
  • Chuẩn Hoàng đai: Đai vàng viền xanh, một cấp. Đây là đai dành cho các môn sinh dưới 12 tuổi, không đủ tuổi thi lên cấp Hoàng đai theo qui định. Danh xưng: Môn sinh trung đẳng
  • Hoàng đai: Đai vàng, có gạch đỏ, bốn cấp. Danh xưng: Hướng dẫn viên cho Hoàng đai, huấn luyện viên cho Hoàng đai nhất, huấn luyện viên cao cấp cho Hoàng đai nhị và võ sư trợ huấn cho Hoàng đai tam.
  • Chuẩn Hồng đai: Đai đỏ viền vàng, một cấp. Danh xưng: Võ sư Chuẩn Cao đẳng.
  • Hồng đai: Đai đỏ có vạch trắng, sáu cấp. Danh xưng: Võ sư Cao đẳng.
  • Bạch đai: Đai trắng có 4 chỉ tứ sắc xanh, đen, vàng, đỏ, có 1 cấp. Đây là đai cao nhất dành cho võ sư Chưởng Môn môn phái là chủ yếu. Ngày nay do môn phái không còn chức vị Chưởng Môn nên Đai trắng chỉ còn nằm trong lịch sử môn phái. Nhưng hiện nay người sở hữu bạch đai đó chính là ông Nguyễn Văn Chiếu.

5. Vovinam trên đấu trường quốc tế

  • 2009: Lần đầu tiên được đưa vào SEA Games (Lào).
  • 2011 – nay: Liên tục có mặt tại Đại hội Thể thao châu Á (ASIAD), Asian Indoor Games.
  • 2023: Hơn 50 quốc gia có Liên đoàn Vovinam, tổ chức giải Vovinam World Championship.

6. Lợi ích khi tập Vovinam

✔ Tự vệ thực tế: Kỹ thuật đơn giản nhưng hiệu quả cao.
✔ Rèn thể lực: Tăng sức bền, tốc độ, dẻo dai.
✔ Phát triển tinh thần: Rèn đức tính kiên nhẫn, kỷ luật.
✔ Văn hóa dân tộc: Gìn giữ bản sắc Việt Nam.

7. Hình ảnh biểu tượng

  • Logo Vovinam: Hình tròn với bàn tay nắm lá cờ Việt Nam, tượng trưng cho tinh thần dân tộc.
  • Khẩu hiệu“Sống để giúp đời, sống cho người khác”.

Kết luận

Vovinam không chỉ là võ thuật mà còn là di sản văn hóa Việt Nam, kết hợp tính chiến đấu thực tiễn và triết lý nhân văn sâu sắc. Nếu bạn muốn học một môn võ vừa hiệu quả, vừa giàu bản sắc, Vovinam chính là lựa chọn hoàn hảo!